Het Museum Insel Hombroich in Holzheim bij Neuss is een nieuw soort museum in de openlucht (Open Air Museum) met als motto „kunst parallel aan de natuur” (Duits: „Kunst parallel zur Natur“). Het museum bestaat uit meerdere delen. Op de eerste plaats een parkachtig landschap (Beeldenpark) met her en der verspreide tentoonstellingsgebouwen waar moderne en hedendaagse kunst wordt tentoongesteld.
Het museum werd opgericht door de makelaar en kunstverzamelaar Karl-Heinrich Müller uit Düsseldorf. Hij richtte, toen hij een geschikte locatie had gevonden, een stichting op met de naam Stiftung Insel Hombroich, met als doel zijn kunstverzameling in verschillende paviljoens in dialoog met de omliggende natuur te presenteren. Het perceel dat hij in 1982 als toekomstige locatie voor zijn plannen uitkoos was een villa omgeven door een verwaarloosd park aan de oever van het riviertje de Erft bij Neuss. Het motto voor zijn stichting had Müller ontleend aan een tekst van Paul Cézanne, die ook zijn kunst in relatie tot de natuur wilde zetten.
In samenwerking met verschillende kunstenaars werd begonnen met de realisatie van het project. De beeldhouwer Erwin Heerich uit Düsseldorf ontwierp een aantal van de toekomstige tentoonstellingpaviljoens. In de eerste periode ontstonden de Orangerie, het Graubner-paviljoen en de Hohe Galerie.
In 1984 kocht Müller er een groter stuk grond bij. De landschapsarchitect Bernhard Korte richtte het areaal in met verschillende landschapstypes, zoals Engelse tuinen, natte biotopen en terrassen. In deze omgeving werden nog enkele tentoonstellingsgebouwen geplaatst die werden bedacht door Heerich en bouwtechnisch uitgewerkt door de Düsseldorfse architect H. Hermann Müller. Er werden de volgende gebouwen gerealiseerd: een labyrint, een koffiehuis, het Tadeusz-Paviljoen, de Slak (Duits: die Schnecke), het twaalfkamergebouw en de kassiersloge.
Zo ontstonden de gebouwen waar Müller zijn verzameling kon onderbrengen. De kunstwerken, die hij verzameld had, waren bijvoorbeeld van Arp, Calder, Cézanne, Chillida, Corinth, Fautrier, Klein, Matisse, Picabia, Rembrandt, Schwitters, en ook beelden van de Khmer en antieke kunst uit China. De Düsseldorfse kunstschilder Gotthard Graubner adviseerde Müller niet alleen bij de opbouw van zijn collectie maar ontwikkelde ook een bijzonder tentoonstellingsconcept. In tegenstelling tot wat elders gebruikelijk is worden werken uit verschillende stijlperiodes en culturen zonder verdere uitleg met elkaar geconfronteerd. Zo kan de bezoeker op intuïtieve manier de kunst op zich in laten werken, zonder alsmaar afgeleid te worden door kunstenaarsnamen, titels en jaartallen.
In de collectie Museum Insel Hombroich zijn ook enkele werken van Gerrit Rietveld opgenomen.
